Bệnh tụ huyết trùng ở gà là một căn bệnh truyền nhiễm do Pasteurella multocida gây ra. Đây là vi khuẩn Gr (-), không di chuyển, không sinh bào tử, có ranh giới mô nên rất khó loại trừ. Vi khuẩn này có thể gây bệnh khi gà tiếp xúc với các yếu tố stress có hại (như thời tiết khắc nghiệt, chuồng trại không đảm bảo vệ sinh, thức ăn ôi thiu, nấm mốc, hoặc do vận chuyển xa, thay đổi môi trường). Đặc biệt hơn là căn bệnh này có thể xảy ra ở tất cả các loại gia cầm nuôi nhốt, nuôi thả hoặc gia cầm hoang dã. Trong bài viết dưới đây, spoyld.com xin chia sẻ đến bạn tất cả thông tin về căn bệnh này ở gà và cách phòng trị bệnh hiệu quả nhất, cùng tham khảo thử nhé!
Mục Lục
Nguyên nhân khiến gà bị tụ huyết trùng
Bệnh tụ huyết trùng trên gà do 1 loài vi khuẩn có tên là Pasteurella multocida gây ra. Đây là một cầu trực khuẩn gram(-) không có bào tử và không di động. Pasteurella multocida bao gồm ba chủng là:
- Multocida
- Septica
- Gallicida.
Trong số đó thì chủng multocida là nguyên nhân phổ biến nhất gây bệnh tụ huyết trùng trên gà, 2 chủng còn lại là septica và gallicida cũng có thể gây bệnh cho gà nhưng tỷ lệ thấp hơn. Vi khuẩn này dễ dàng bị tiêu diệt bởi các chất sát trùng thông thường như formol 1% và acid fenic.
Chim hoang dã nhiễm bệnh mạn tính, không biểu hiện triệu chứng lâm sàng ra bên ngoài là nguồn lây bệnh chính. Bên cạnh đó, một số loài động vật có vú như động vật gặm nhấm, heo, chó và mèo cũng có thể mang mầm bệnh và lây truyền cho gà. Bởi vậy, trong chương trình kiểm soát mầm bệnh tụ huyết trùng trên gà, các trại không nên bỏ qua yếu tố này.
Vi khuẩn lây lan chủ yếu thông qua dịch bài tiết từ miệng, mũi và kết mạc của những con vật mang mầm bệnh đào thải ra môi trường. Ngoài ra, vi khuẩn có thể tồn tại lâu trong các dụng cụ đựng thức ăn, vật dụng trong trại, xe chở cám, quần áo, giày ủng công nhân,… rồi xâm nhập vào cơ thể vật nuôi khi có cơ hội tiếp xúc trực tiếp.
Cơ chế gây bệnh
Gà mang mầm bệnh đào thải vi khuẩn vào môi trường qua dịch tiết niêm mạc mũi, miệng, kết mạc…Vi khuẩn từ môi trường khi được tiếp xúc với gà khỏe lại thông qua đường hô hấp đi vào cơ thể gà khỏe (vi khuẩn từ mũi, miệng đi vào).
Nếu lượng virus nhiều hoặc cơ thể gà đang yếu, sức đề kháng kém thì virus thường sẽ xâm nhập thẳng vào máu gây nhiễm trùng huyết. Khi vi khuẩn vào máu sẽ làm gà sốt cao kèm theo tiêu chảy, ủ rũ, giảm ăn. Rồi từ trong các mạch máu, vi khuẩn di chuyển đến các cơ quan nội tạng khác trong cơ thể gây xuất huyết, phá hủy và giết chết gà nhanh chóng trong vòng 1 – 2 ngày. Ngược lại, nếu lượng vi khuẩn không nhiều và cơ thể gà khỏe mạnh, sức đề kháng tốt thì sau khi xâm nhập vào cơ thể gà nhiều khả năng vi khuẩn sẽ tồn tại và gây bệnh dạng mãn tính.
Triệu chứng của bệnh tụ huyết trùng ở gà
Gà bị bệnh cấp tính thường có các triệu chứng như ủ rũ, bỏ ăn, tiêu chảy. Mũi, mắt và miệng chảy dịch, yếm và mặt sưng tím tái, gà thường chết đột ngột và sưng khớp. Mổ khám thì thấy nhiều cơ quan xuất huyết mà điển hình là xuất huyết ở lớp mỡ vành tim. Bao tim viêm và tích nước. Buồng trứng tổn thương.
Trường hợp mãn tính bệnh ít biểu hiện ra ngoài hơn. Các tổn thương xảy ra chủ yếu trên cơ quan hô hấp, kết mạc và các mô gần vùng đầu. viêm khớp và tổn thương buồng trứng hay thậm chí có trường hợp ghi nhận viêm da.
Bệnh có thời gian nung bệnh trung bình 5 – 8 ngày. Nhưng thể cấp tính bệnh diễn ra nhanh chóng. Có khi trong vòng 1 – 2 ngày là gà đã chết rồi. Đường xâm nhập của vi khuẩn chủ yếu từ đường hô hấp. Ngoài ra, nó cũng có thể xâm nhập qua đường tiêu hóa như từ thức ăn, nước uống bị ô nhiễm.
Bệnh tích
- Xác gà béo, cơ thể chuyển sang tím tái.
- Thịt gà nhão và dưới da có dịch nhớt
- Tim gà bị sưng lên, khoang tim có chứa chất dịch nhầy
- Phổi gà bị tụ máu, phổi viêm có màu nâu thẫm. Phế quản có chứa dịch nhầy.
- Gan gà bị sưng, bề mặt có các nốt hoại tử màu trắng hoặc vàng.
- Niêm mạc ruột bị chảy máu, tụ máu hoặc bị viêm.
- Có thể bị viêm khớp, các khớp xương sưng to mưng mũ.
Cách phòng bệnh tụ huyết trùng cho gà
- Giữ vệ sinh chuồng trại, đảm bảo thức ăn, nước uống đạt tiêu chuẩn vệ sinh. Khi thời tiết thay đổi bất thường thì bạn nên cho gà uống vitamin C cộng với thuốc chống stress.
- Định kỳ cho gà uống kháng sinh đúng cũng là một phương pháp tốt để phòng bệnh
- Tiêm vacxin phòng tụ huyết trùng cho gà theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Điều trị bệnh tụ huyết trùng cho gà
- Enrofloxaxin, Streptomycin, Neomycin, Bio – Sone, Neotezol, Genta-tylo, Ampicillin, Bio – P002,… Dùng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
- Sulphaquinoxolone hay Tetracyclin trộn vào thức ăn hoặc có thể nước uống.
- Bổ sung chất điện giải, Vitamin C, B – complex để tăng sức đề kháng.
