Bệnh dịch tả lợn Châu Phi đã xuất hiện lần đầu tiên ở Châu Phi và là một căn bệnh truyền nhiễm do virus gây ra. Bệnh có khả năng lây lan nhanh, xuất hiện trên tất cả các giống lợn và lợn ở mọi lứa tuổi, tỷ lệ lợn mắc bệnh chết gần như 100%. Virus gây ra căn bệnh này có trong máu, nội tạng và dịch tiết của lợn bị bệnh. Căn bệnh nguy hiểm này đã bùng phát ở Việt Nam và đã lan ra 34 tỉnh thành, riêng ở Hà Nội thì số lợn chết vì căn bệnh này đã lên tới 1,5 triệu con, gây thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi. Để hiểu rõ hơn về căn bệnh nguy hiểm này ở lợn cũng như cách phòng và trị bệnh hiệu quả nhất, mời bạn tham khảo bài viết dưới đây của spoyld.com.
Mục Lục
Nguyên nhân gây bệnh dịch tả lợn Châu Phi
Căn nguyên gây bệnh dịch tả heo châu Phi là một Myxovirus chứa ADN với kích thước rất nhỏ 10 – 30nm, dễ nuôi cấy và phát triển tốt trong môi trường tế bào bạch cầu và tế bào thận heo. Virus có nhiều typ huyết thanh (serotype) với độc lực rất khác nhau. Virus có sức sống rất tốt. Trong máu, chúng tồn tại và giữ nguyên độc lực tới 6 năm nếu được bảo quản lạnh, ở nhiệt độ phòng cũng được 4 – 5 tuần.
Virus trong lách heo được bảo quản sâu (-20 đến – 70 độ C) tồn tại từ 82 đến 105 tuần, nếu ở 37 độ C được 22 ngày, ở 56 độ C chúng sống tới 180 phút. Trong phân ẩm nhão, virus tồn tại tới 122 ngày, trong nước tiểu 45 ngày. Tuy nhiên, trong điều kiện axit (pH = 5,3) chúng chỉ tồn tại không quá một phút (99% chết trong 15 – 20 giây). Các chất khử trùng truyền thống như foocmon 1,5 – 2%, NaOH 3 – 4%, nước vôi 20% đều có khả năng tiêu diệt virus cường độ với hoạt chất Iodine, Bestaquam-S đều có thể sử dụng được trong công tác khử trùng tiêu độc.
Cơ chế lây truyền bệnh
Bệnh rất dễ lây và có thể lây lan nhanh chóng qua cả tiếp xúc trực tiếp và gián tiếp. Bệnh có thể lây lan trực tiếp giữa lợn ốm và lợn khỏe, khi tiếp xúc với máu, mô, dịch tiết và bài tiết từ lợn bị nhiễm bệnh. Khi lợn bệnh phục hồi có thể trở thành nguồn mang mầm bệnh dai dẳng.
Virus này tồn tại trong các mô cơ thể lợn sau khi chết, có thể tồn tại trong vài tháng trong thịt lợn tươi và các sản phẩm thịt lợn chế biến, là một nguy cơ lây truyền bệnh. Một trong những cách phổ biến nhất lan truyền bệnh từ nước này sang nước khác là thông qua vận chuyển lợn, sản phẩm từ lợn hoặc thức ăn chưa nấu chín đã bị nhiễm virus gây bệnh.
Bệnh có thể lây lan gián tiếp bởi vì virus có thể tồn tại trong thời gian dài bên ngoài vật chủ, có thể lây lan do sự nhiễm bẩn của các máy móc, thiết bị, dụng cụ, phương tiện, quần áo, giày dép, thức ăn chăn nuôi. Bọ ve mềm đã được chứng minh là mang virus. Ở châu Phi, chúng được coi là phương thức lây truyền chính; đặc biệt là giữa lợn rừng bản địa và động vật thuần hóa.
Các triệu chứng lâm sàng
Bệnh diễn biến từ nhẹ đến nặng và có thể xuất hiện đột ngột hoặc gây bệnh mãn tính. Bệnh này rất giống với sốt lợn cổ điển. Lợn mắc bệnh thường có các triệu chứng sau đây:
- Sốt cao
- Kém ăn
- Yếu dần
- Liệt chân
- Đỏ da
- Xuất huyết
- Nôn mửa
- Tiêu chảy (đôi khi có máu).
Bệnh xảy thai ở lợn nái mang thai. Tỷ lệ tử vong và mức độ bệnh thay đổi theo chủng virus. Các chủng virus độc lực mạnh giết chết gần 100% số lợn bị nhiễm bệnh. Các chủng virus khác gây ra các dấu hiệu lâm sàng nhẹ hơn; chẳng hạn như sốt nhẹ, giảm sự thèm ăn và trầm cảm,… Bệnh này có thể bị nhầm lẫn với các bệnh khác.
Bệnh mạn tính hiếm khi xảy ra nhưng khi xảy ra, các dấu hiệu lâm sàng như sụt cân, viêm phổi, hạch bạch huyết, viêm loét da và viêm khớp. Loài lợn hoang dã châu Phi (lợn hoang, lợn rừng) thường không có dấu hiệu lâm sàng khi chúng bị nhiễm bệnh do đó rất nguy hiểm, là nguồn mang mầm bệnh.
Cách chẩn đoán bệnh
- Dựa trên các dấu hiệu lâm sàng cùng với tỷ lệ tử vong cao trong đàn lợn.
- Các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm.
Phương pháp điều trị bệnh dịch tả lợn Châu Phi
Hiện nay chưa có phương pháp điều trị bệnh hoặc vắc-xin phòng bệnh dịch tả lợn châu Phi. Khi lợn mắc bệnh cần tiêu hủy lợn chết, lợn ốm, lợn khỏe trong phạm vi lân cận. Sau đó bạn phải xử lý chất thải của chúng. Cách ly, vệ sinh, khử trùng toàn khu vực có dịch xảy ra. Cuối cùng là để trống chuồng theo quy định trước khi tái đàn.
Cách phòng bệnh dịch tả lợn Châu Phi
- Tăng cường kiểm soát nghiêm ngặt về việc nhập khẩu lợn và sản phẩm của lợn; đặc biệt là sự thông thương từ các quốc gia đã và đang có bệnh dịch tả lợn châu Phi.
- An toàn sinh học trong chăn nuôi là chìa khóa để giúp ngăn ngừa bệnh xâm nhập, phát triển và lan rộng.
- Tăng cường hướng dẫn về phòng ngừa dịch bệnh cho các hộ, trang trại chăn nuôi lợn; đặc biệt những hộ chăn nuôi tận dụng thức ăn thừa từ nhà hàng, khách sạn, lò giết mổ,…
