Theo Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, bệnh ghẻ ở dê là một căn bệnh mãn tính và nó thuộc nhóm bệnh do ngoại ký sinh trùng gây ra. Căn bệnh này xảy ra quanh năm và thường bùng phát khi có khí hậu ẩm ướt hay khi chuồng trại ẩm thấp, mất vệ sinh,… Bệnh lây lan trong đàn do sự tiếp xúc giữa dê bị ốm và dê khỏe mạnh. Căn bệnh này thường kết hợp với các bệnh nấm da khiến tình trạng bệnh nặng thêm và cần điều trị lâu dài. Căn bệnh này ở dê thường sẽ không gây chết nhưng có thể làm dê sinh trưởng kém và nó cũng dễ lây lan các bệnh truyền nhiễm khác. Cùng spoyld.com tìm hiểu kỹ hơn về căn bệnh này ở dê qua bài viết dưới đây nhé!
Mục Lục
Sơ lược về đặc điểm sinh trưởng và phát triển của dê
Cũng như các gia súc khác, sự sinh trưởng và phát triển của dê tuân theo qui luật giai đoạn. Có thể chia thành các giai đoạn: giai đoạn bào thai, giai đoạn sơ sinh, giai đoạn dê non và giai đoạn trưởng thành. Ứng với mỗi giai đoạn có các đặc điểm khác nhau và yêu cầu khác nhau về điều kiện chăm sóc, nuôi dưỡng mà người chăn nuôi cần nắm vững
Sự sinh trưởng và phát triển từng giai đoạn của dê phụ thuộc vào giống, tính biệt, điều kiện nuôi dưỡng, chăm sóc, quản lý và môi trường. Giai đoạn từ sơ sinh đến 3 tháng tuổi cường độ sinh trưởng tuyệt đối và tương đối là cao nhất, tiếp đến là giai đoạn từ 3 đến 12 tháng. Từ sau 12 tháng tuổi, cường độ sinh trưởng giảm dần cho đến giai đoạn trưởng thành. Dê đực luôn tăng trọng nhanh hơn dê cái. Thông thường, dê sơ sinh có khối lượng 2,5 – 3,5 kg. Lúc 3 tháng tuổi đạt 9 – 12 kg; 12 tháng đạt 23 – 29 kg và khi 18 tháng tuổi đạt 30 – 40 kg.
Nguyên nhân gây ra bệnh ghẻ ở dê
Bệnh ghẻ là một bệnh mãn tính thuộc nhóm bệnh do ngoại ký sinh trùng gây ra. Bệnh xảy ra ở mọi lứa tuổi dê và có ba dạng do các loài ghẻ khác nhau gây nên gồm ghẻ đầu (có thể lan truyền toàn thân) do Sarcoptes rubicaprae gây ra (gọi là ghẻ sarcoptic); ghẻ chân, vú, bìu dái, vùng bẹn và đôi khi ở lưng và cổ do Chorioptes caprae gây ra (gọi là ghẻ chorioptic); ghẻ tai do Psoroptes cuniculi gây ra (gọi là ghẻ psoroptic).
Dịch tễ học
- Bệnh xảy ra quanh năm và thường bùng phát mạnh vào mùa đông xuân khi khí hậu ẩm ướt, chuồng trại ẩm thấp, không đảm bảo vệ sinh, không thực hiện thu gom chất thải hàng ngày.
- Bệnh lây lan trong đàn do tiếp xúc giữa con bị bệnh và con khỏe mạnh, hoặc tiếp xúc với mầm bệnh tại chuồng nuôi và môi trường chăn nuôi. Bệnh ghẻ thường kết hợp với bệnh nấm da làm cho tình trạng bệnh càng nặng và phải tiến hành điều trị lâu dài.
- Bệnh ghẻ không gây chết nhưng làm cho dê sinh trưởng, phát triển kém và dễ kế phát các bệnh truyền nhiễm khác. Sau khi điều trị, dê thường phục hồi chậm so với dê không bị ghẻ.
Triệu chứng điển hình của bệnh
Ban đầu xuất hiện các nốt sần sùi, đặc biệt là ở trên đầu. Dê có biểu hiện ngứa và thường cọ sát vào thành chuồng, hàng rào hoặc thân cây. Một số dê phát triển bệnh nặng hơn ở dạng viêm da quanh mắt và tai, trên cổ và ngực, phía trong bẹn và bầu vú. Ngoài ra còn có thể thấy các lớp vẩy, loét trên da, thường ở tai, chân sau, bầu vú, bìu dái và khu vực xung quanh. Dê thường cúi liếm các lớp vẩy loét ở chân sau.
Phương pháp phòng ngừa bệnh ghẻ cho dê
Khi mua dê cần chọn ở những đàn dê không bị bệnh, dê khỏe mạnh, da căng, lông bóng mượt. Chuồng trại nuôi dê phải cao ráo, thông thoáng, sàn chuồng dễ thoát phân và dễ làm vệ sinh. Hàng ngày, bạn phải thực hiện vệ sinh chuồng trại. Bạn phải thu gom phân và chất thải để ủ phân sinh học. Việc này là để tiêu diệt mầm bệnh trong chất thải. Cần định kỳ phun sát trùng chuồng trại bằng các loại thuốc sát trùng.
Điều trị bệnh ghẻ cho dê
Khi dê bị bệnh cần tách riêng để điều trị bằng một trong các phác đồ sau:
Phác đồ 1:
- Hàng ngày bôi cồn I-ốt hoặc xanh metylen lên vùng da bị bệnh để diệt mầm bệnh và tránh nhiễm trùng kế phát.
- Xoa mỡ Ô-xít kẽm và Ketamicin lên những vùng da bị bệnh vừa điều trị ghẻ và nấm da.
- Tiêm Ivermectin dưới da cho dê (liều lượng theo hướng dẫn ghi trên nhãn thuốc). Liệu trình tiêm 3 lần, mỗi lần cách nhau 1 tuần.
- Tiêm thuốc giải độc gan, thận cho dê.
- Cung cấp đầy đủ thức ăn cho dê.
Phác đồ 2:
- Dùng nước xà phòng để rửa bong sạch vẩy trước khi điều trị. Ngoài ra, bạn cũng có thể dùng nước lá trầu không hoặc lá xoan ta (cây sầu đông). Hãy vò nát nó và hòa tan vào nước rồi xoa lên vùng da bị bệnh.
- Sử dụng huyễn dịch bột lưu huỳnh, dầu ăn và Amitraz 0,05%. Điều trị 2 lần cách nhau 5 – 7 ngày.
- Tiêm Ivermectin dưới da cho dê (liều lượng theo hướng dẫn ghi trên nhãn thuốc). Liệu trình tiêm 3 lần, mỗi lần cách nhau 1 tuần.
- Tiêm thuốc giải độc gan, thận cho dê.
- Cung cấp đầy đủ thức ăn cho dê.
